Har yili 16-sentabr sanasida butun dunyoda Xalqaro ozon qatlamini muhofaza qilish kuni nishonlanadi. Ushbu sana insoniyatni tabiat va atmosferani himoya qilish mas’uliyatiga yana bir bor e’tibor qaratishga chorlaydi.

 Bayramning tarixi

1987-yil 16-sentabr kuni Monreal protokoli imzolangan edi. Ushbu xalqaro hujjat ozon qatlamini yemiruvchi moddalarning ishlab chiqarilishi va iste’molini kamaytirish bo‘yicha muhim qadam bo‘ldi. 1994-yilda esa Birlashgan Millatlar Tashkiloti (BMT) ushbu sanani “Xalqaro ozon qatlamini muhofaza qilish kuni” deb e’lon qildi.

Shundan buyon har yili bu kun sayyoramizning himoya qatlami — ozonni asrash, ekologik muvozanatni saqlash va iqlim o‘zgarishiga qarshi kurashishning ahamiyatini eslatib keladi.

Ozon qatlamining ahamiyati

Ozon qatlami — Yer atmosferasining yuqori qismida joylashgan, quyoshdan kelayotgan zararli ultrabinafsha nurlarning katta qismini ushlab qoluvchi tabiiy himoya qalqonidir.
Agar ozon qatlami yemirilsa, quyosh nurlari bevosita Yer yuzasiga tushadi, bu esa:

• teri saratoni va ko‘z kasalliklarining ko‘payishiga,

•  

• o‘simliklar va hayvonot dunyosiga zarar yetishiga,

•  

• iqlim muvozanatining buzilishiga olib keladi.

•  

Monreal protokoli tufayli dunyo mamlakatlari ozonni yemiruvchi moddalarni bosqichma-bosqich kamaytirishga erishdilar. Bugungi kunda ham ekologik toza texnologiyalar, qayta ishlash tizimlari va xalqaro hamkorlik ozon qatlamini tiklashda muhim rol o‘ynamoqda.

Xalqaro ozon qatlamini muhofaza qilish kuni — bu tabiat bilan uyg‘un yashash, ekologiyani asrash va kelajak avlodlar uchun sog‘lom sayyorani saqlab qolish haqida eslatma beruvchi kun. Har bir inson kichik amallari orqali — chiqindilarni kamaytirish, zararli kimyoviy moddalarni ishlatmaslik, ekologik ongni rivojlantirish orqali bu jarayonga hissa qo‘sha oladi.